Nhui Piyajaro

หากเรียกตนเองว่า "สมณะ" ควรเป็นสมณะทั้งกายและทั้งใจ สอนศีลธรรมให้ผู้อื่นได้ แต่อานิสงส์ไม่เท่ากับสอนตนเอง รู้ธรรมมากมาย แต่ไม่เคยปฏิบัติตามธรรมที่รู้ ธรรมก็ยังเป็นธรรม แต่ตนเองไร้ความหมายและไร้คุณค่า ให้ศีลโยมทุกวันแต่ตนเองไม่เคยมีศีล ให้พรโยมทุกวันทั้งที่ตนไม่บริสุทธิ์ สอนเด็กให้รู้จักผิดชอบชั่วดี แต่ตนเองกลับเต็มไปด้วยกิเลสตัญหา เหล่านี้ ไม่ชื่อว่าสมณะเลย.

หน้าที่... คือภาระที่ต้องรับผิดชอบ ต่อบทบาทของตนเองในขณะนั้นๆ การเอาภาระที่ไม่ได้อยู่ในหน้าที่มาอ้าง เพื่อจะได้ไม่ต้องทำหน้าที่ ในขณะที่ตนเองต้องรับผิดชอบนั้น ถือว่าเป็นเรื่องไม่สมควรอย่างยิ่ง ยิ่งผู้ที่มีบทบาท และบทบาทที่ว่านั้น... ...เกี่ยวข้องกับผู้อื่นด้วยแล้ว ยิ่งไม่สมควรหนักเข้าไปอีก การพร่ำสอนคุณธรรมให้ผู้อื่น โดยเฉพาะเด็กๆ บอกให้เขารู้จักหน้าที่ สอนให้เขารู้จักคุณค่าและความหมายของคุณธรรม แต่ตนเองยังไม่มีคุณธรรม และยังไม่รู้จักรักษาหน้าที่ นั้น ถือว่าเป็นกิริยาที่หยาบคายเป็นอย่างมาก ผู้เจริญแล้ว... เขาสอนตนเองก่อนที่จะสอนผู้อื่น เสมอ. 

การที่คนอื่น คิด พูด ทำ กิน เดิน นอน ไม่เหมือนเรา ไม่ได้หมายความว่า...เขาผิด อย่าไปคิดว่า เขา...ประหลาด อย่าไปปรามาสเขา...ว่าโง่ ของบางสิ่ง เหมาะกับสถานที่หนึ่ง แต่กับอีกที่หนึ่ง ไม่เหมาะ ของบางอย่าง เลิศหรูดูดีมีค่า ในเวลาหนึ่ง แต่พอเวลาผ่านไป หาค่ามิได้ บางสิ่ง บางอย่าง เหมาะกับคนๆหนึ่ง แต่กับอีกคนหนึ่ง ดูแล้วขัดตา คนบางคนทำแบบนี้แล้วดูดี แต่อีกคนทำกลับไม่เข้าท่า ฯลฯ เพราะความหลากหลาย เพราะความแตกต่างเหล่านี้เอง ที่เป็นเครื่องแสดงให้เห็นถึงความ " ปกติธรรมดา " ของโลกใบนี้ จึงไม่มีใครผิด จึงไม่มีใครถูก จึงไม่มีใครฉลาด จึงไม่มีใครโง่ ...โดยแท้จริง เอานักบิน ไปปลูกผัก ย่อมทำได้ไม่ดีเท่าชาวสวน เอาชาวนา ไปขับเครื่องบิน ย่อมพาเครื่องบินตก เอาโจรมาเป็นพระ เอาพระไปเป็นนายก ผิดที่ ผิดทาง ย่อมไม่เกิดประโยชน์ ... จึงอยู่ที่ความเหมาะสม จึงอยู่ที่การกระทำ และ เจตนา .. อย่าเที่ยวเอาความ " เข้าใจ " " ...และความคิดเห็น " ส่วนตัว " ไปตัดสินคนอื่น ผู้เจริญแล้ว ย่อมเข้าใจในตนและผู้อื่น ย่อม " รู้ "...

คนหลงธรรม... คือคนที่อ่านหนังสือธรรมะมากๆ บวชเรียนมานาน ปฏิบัติธรรมมามาก ปริวาสมาเยอะ จนเข้าใจว่า สิ่งที่ตนเองรับรู้ สิ่งที่ตนเองทำ สิ่งที่ตนเองเห็น เป็นสิ่งที่ถูกต้อง เป็นสิ่งที่วิเศษวิโส และเหนือผู้อื่น จนลืมไปว่า... ธรรมะที่เแท้จริงคือความธรรมดา เป็นของประจำตัว ประจำตน ทุกชีวิต ไม่ใช่สิ่งที่ตนเองเพิ่งเห็น ไม่ใช่สิ่งที่ตนเองเพิ่งรู้ ธรรมะเป็นของพื้นๆ ที่ติดตัวมาตั้งแต่เกิด มีมาก่อนแล้ว ดำรงอยู่แล้ว ผู้คนสมัยนี้ เสียเวลาเรียนรู้สิ่งใหม่ เพื่อสะสมความไม่รู้ เพื่อนำสิ่งใหม่เพิ่งได้รู้ไปทับถมสิ่งเดิมที่เคยบริสุทธิ์ ที่เคยเป็นแก่นแท้ของชีวิต แท้ที่สุดแล้ว... เราก็ต้องวางทุกอย่างไว้เบื้องหลัง เพราะเราแบกอะไรติดตัวไปไม่ได้แม้สักอย่างเลย ความ " ไม่มี " นั้น " มี " ความ " มี " นั้น " ไม่มี " . . . คนหลงธรรม.....มีอยู่ทั่วไป ทุกสังคม.

             ยังไม่พบคำว่า " มหาสังฆทาน " ในพระไตรปิฎกและอรรถกถา  มีแต่คำว่ามหาทาน คือการให้ทานที่ยิ่งใหญ่จำนวนมากๆ  สังฆทาน  หมายถึง ทานที่ถวายสงฆ์ คือ หมู่ของพระอริยสงฆ์  ไม่ใช่การถวายภิกษุรูปใดรูปหนึ่ง ผู้ถวายต้องเข้าใจในความหมายคำว่าหมู่ของอริยสงฆ์  และของที่จะถวายนั้น   ไม่ใช่ว่าจะต้องเป็นถังสีเหลือง   แต่จิตของผู้ถวายน้อมบูชาคุณของพระอริยสงฆ์  จิตไม่หวั่นไหว คือ ไม่เลือกภิกษุผู้รับทาน       สรุปคือ...ถ้าไม่เข้าใจสังฆทานไม่เข้าใจอริยสงฆ์ หรือเลือกผู้รับทานมีจิตหวั่นไหวในผู้รับ  ไม่เป็นสังฆทาน ส่วนจำนวนของพระภิกษุที่รับทาน แม้ภิกษุรูปเดียวที่เป็นตัวแทนของสงฆ์ก็เป็นสังฆทาน       ส่วน " มหาสังฆทาน " นั้น น่าจะหมายถึง พระภิกษุสงฆ์บางท่านบางคนบางรูป ที่เล่าเรียนบาลีธรรมในระดับสูงๆ จนได้รับการขนานนามนำหน้าว่า " มหา " แต่ความประพฤติปฏิบัติไม่ใกล้เคียงกับความเป็นบรรพชิต ไม่มีศีลวัตรที่น่ากราบไหว้ ( บางท่านก็ขาดจากความเป็นภิกษุสงฆ์ ) แค่เรียนหนังสือแล้วไปสอบ ใครๆก็ทำได้ ท่องเป็นนกแก้วนกขุนทอง แต่เอาไปทำประโยชน์อย่างอื่นไม่ได้ ทำงานรับใช้ประเทศชาติ

ตาลยอดด้วน ต่อให้รดน้ำใส่ปุ๋ยดูแลอย่างดีเพียงใด ตาลก็ไม่สามารถเจริญเติบโตออกดอกออกผลได้ คนไม่ดี ทำเรื่องไม่ดี ต่อให้เอาสีใหนมาฉาบ เนื้อแท้ย่อมไม่ดี วันยังค่ำ คนที่อยู่รอบข้าง แม้จะหาไม้ค้ำไม้ชู สวยงาม แข็งแรงเพียงใด ตาลต้นตายก็ไม่มีวันงอกเงยขึ้นมาใหม่ได้ รู้จักธรรมแต่ไม่รู้จักปฏิบัติธรรม ไม่มีทางที่จะหลุดพ้น.